Tomaten worden vaak geprezen om hun vitamine C en frisse smaak, maar er zit een onverwacht voordeel aan het koken van deze vruchtgroente: lycopeen. Dit krachtige antioxidant wordt beter opgenomen door je lichaam wanneer tomaten worden verhit. In deze blog lees je waarom gekookte tomaten een slimme keuze zijn voor je gezondheid, hoe lycopeen werkt en wat je ermee kunt doen in de keuken.
Wat is lycopeen?
Lycopeen is een carotenoïde: een natuurlijke kleurstof die verantwoordelijk is voor de rode kleur van tomaten, maar ook voorkomt in watermeloen, roze grapefruit en papaja. Het werkt als antioxidant en helpt schade door vrije radicalen in het lichaam te beperken. Vrije radicalen zijn instabiele moleculen die bijdragen aan veroudering en de ontwikkeling van chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker.
Waarom koken beter is
In tegenstelling tot veel vitamines, die juist afnemen bij verhitting, wordt lycopeen beter beschikbaar voor het lichaam wanneer tomaten worden gekookt. Dit komt doordat de celstructuren van de tomaat tijdens het koken worden afgebroken, waardoor lycopeen gemakkelijker vrijkomt. Bovendien verhoogt het toevoegen van een beetje vet, zoals olijfolie, de opname van lycopeen nog verder.
Een studie van de Cornell University toonde aan dat gekookte tomaten drie keer zoveel beschikbare lycopeen bevatten als rauwe tomaten. Dat betekent dat een kom warme tomatensoep gezonder kan zijn dan een salade met rauwe tomaten — al is die natuurlijk nog steeds voedzaam.
Gezondheidsvoordelen van lycopeen
Lycopeen is gelinkt aan een verminderd risico op:
- Prostaatkanker
- Hart- en vaatziekten
- Maculadegeneratie (oogziekte bij ouderen)
- Chronische ontstekingen
Daarnaast ondersteunt het de huidgezondheid en kan het bescherming bieden tegen zonneschade. Hoewel lycopeen geen vervanging is voor zonnebrandcrème, kan het een mooie aanvulling zijn op je algehele huidverzorging van binnenuit.
Hoe gebruik je het in de keuken?
Tomaten zijn ongelooflijk veelzijdig. Enkele makkelijke manieren om meer gekookte tomaten binnen te krijgen:
- Zelfgemaakte tomatensoep met olijfolie en basilicum
- Pastasaus op basis van gepelde tomaten of passata
- Gegrilde tomaten als bijgerecht bij het ontbijt
- Gestoofde tomaten met kikkererwten, paprika en knoflook
- Tomatenchutney bij kaas of gegrild vlees
Probeer waar mogelijk zelf te koken in plaats van kant-en-klare sauzen te gebruiken, die vaak veel suiker en zout bevatten. Gebruik bijvoorbeeld gepelde tomaten uit blik (zonder toevoegingen) als basis voor je eigen saus.
Tot slot
Tomaten zijn niet alleen smakelijk, maar ook een slimme keuze voor wie zijn gezondheid een boost wil geven. Door ze te koken maak je optimaal gebruik van de kracht van lycopeen. Combineer ze met gezonde vetten, kruiden en andere verse ingrediënten en ontdek hoe lekker gezond eten kan zijn.
